داسې چاپېریال کې فلسفي، مفکر او عالم ته اړتیا پېښېږي، چې د ټولنې په ټولنیزو، اقتصادي او سیاسي مسایلو خبر وي، خلک پرې پوه کړي او داسې افکار او نظریات وړاندې کړي چې په رڼا کې یې مسایل وپېژندل شي او حل لارې یې ولټول شي.
د ژبې د تاریخ او پېدايښت په اړه په نړۍ کې ډير بحثونه شوي دي او د ژبې د پېدایښت او ودې په اړه بېلې بېلې نظریې منځ ته راغلي دي.
له دې څېړنو څو موخې وې.
د الفاظو تاریخي حیثیت دانساني تمدن پټې خواوې را برسېره کولی شي.
په نړۍ کې د انسان دموجودیت او رامنځته کېدو په اړه د جوړو شويو مفکورو او عقیدو سمه شننه کېدل.
رادو جان چې اصلي نوم یې (رادها) و د امیر امان الله خان د مالیې وزیر، دیوان نرنجنداس لور وه. د هغه د زېږېدو کره نېټه مو پېدا نه شوه کړای خو کولای شو و وایو چې د امیر حبیب الله خان د دورې په وروستیو کې یې سترګې نړۍ ته پرانیستې دي او د امیر حبیب الله خان د سلطنت په دوران کې یې د تنکي پېغلتوب خوږې ورځې په شا پرېښې وي.
دا کتاب د لویدیځې نړۍ د معاصرو ټولنیزو خوځښتونو تاریخ او د جګړو، استعمار او نفوذ له لارې په وروسته پاتې نړۍ کې د دغه تحریکونو اغېزې مطالعه کوي، او پدغه اړه یوه داسې تیوري، چې د ټولنیزو خوځښتونو دوراني رامنځته کېدل او د هغوي زوال په اړه بحث کوي، هم وړاندې کوي.
یوټوپیا، ارمانښار یا مدينه فاضله یوه ادبي اصطلاح ده. د یوټوپیا په نوم د لومړي ځل لپاره انګرېز لیکوال او سیاست پوه سرتوماس مور یو کتاب ولیکه او د یوټوپیا کلمه چې نوموړي له يوناني ريښې څخه له ځانه جوړه کړې وه، اصلن دوه خبرو ته پکې پام شوی و:
آواتا ر د مشهور ډایرکټر (جیمز کامیرون) فلم دی، د تر آواتار مخکې ټایټانیک، ټرمیناټور ۲ او نور مشهور فلمونه هم جوړ کړي دي. کامیرون غوښتل چې آواتار په ټایټانیک پسې سمدستي جوړ کړي، خو دا چې هغه وخت ټکنالوجۍ دومره پرمختګ نه و کړی او ده نشو کولای چې خپله تخییلي دنیا نړۍ ته وړاندې کړي؛ نو دا کار یې پریښود او بلاخره یې تر ۱۲ کاله ځنډ وروسته د آواتار شهکار فلم د سیمنا پر پرده راوړ.
د پاکستان ټیم پخوانن لوبغاړی وسیم اکرم د پاکستان لوبډلې ته په غوسه وایي چې: «دې لوبډلې موږ وشرمولو». په
لکه څرنګه چې خواهشات او غوښتنې د انسان بورې تړلې اړتياوې او شيان دي، د همدې له آمله ددې اړتياوو معلومول او اندازه کول لا محدود دي، د انسان چې کله يوه غوښتنه پوره شي، او په وختي توګه سرته ورسيږي، نو سمدلاسه د انسان په فطرت کې بله غوښتنه رامنځته کې.ي، کله چې دا غوښتنه هم پوره شي، نو د درېيمې غوښتنې تقاضا د انسان په زړه او دماغو کې راټوکيږي، او په همدې څېر انساني غوښتنې يوه نه ختمېدونکې کړۍ او سلسله ده، چې د انسان تر مرګه به دده په فطرت کې په دوامداره توګه چليږي.
سوداګریزې اړیکې له هغه فعالیتونو څخه عبارت دي چي تجارت په ډګر کې د دوو اړخوونو او اشخاصو تر منځ تبادله او د افهام او تفهيم وسيله ګرځي البته نوموړي فعاليتونه ډول ډول موخې او مقاصد له ځان سره وړي چي په پوهني, علم تجربو اونور و ”اړینو ضروري”توکو باندي استواره وي. سوداګریزي اړیکي دهغه اوږده جال د پروسي یوه لړۍ ده چی د نړۍ په ګوټ ګوټ کې په مختلفو ډولونو اواشکالو غوړیدلي او هرڅوګ یی د خپلو موخو د ترلاسه کولو لپاره په کار راوړي.
چې علم نه وي انسان نه خدای پیژني،نه خپل ځان ،نه حق او نه باطل ،نه لاره ویني او نه
زمونږ د دماغ داخل دورځې څوځلې د فکرونو خپل منځي جګړه منځ ته راځي دا جګړه دوام مومي او دماغ
کېنټ کېټ په 1968م کال کې د متضاد/متناقض حکمونو په نوم کتاب ليکلی دی، چې وروسته يې په 2002م کال
